حصبه (تیفوئید)

تعریف حصبه :

 بیماری حصبه یا تیفوئید که به تب روده هم معروف است یک عفونت باکتریایی دستگاه گوارش است که می تواند تمامی سنین را مبتلا کند ولی شیرخواران و افراد بالای 60 سال معمولاً دچار موارد شدیدتری می گردند یک بیماری حاد است  که عامل آن باکتری به نام سالمونلاتیفی می باشد. میکروب در اثر خوردن آب آلوده به مدفوع یا ادرار انسان عفونی وارد بدن می شود منبع دیگر عفونت، خوردن صدف و حلزون آبهای آلوده است.

اهمیت بیماری حصبه :

بیماری حصبه با درمان معمولاً ظرف 3-2 هفته قابل علاج است . بدون درمان می تواند کشنده باشد.

عامل ایجاد کننده بیماری حصبه:

بیماری حصبه در اثر یک نوع باکتری بنام سالمونلا تیفی که در حیوانات مبتلا به عفونت یافت می شود و با گوشت یا شیر آلوده به انسان ها منتقل می گردد. پختن کامل گوشت و شیر میکروبها را می کشد. عفونت می تواند به وسیله افراد بیمار یا حاملین غیر بیماری که پس از اجابت مزاج بدون شستن دقیق دست ها به غذا دست می زنند، نیز منتقل گردد.همچنین میوه و سبزیجات خام که کاملاً تمیز و ضد عفونی نشود نیز از راههای سرایت بیماری می باشد باکترى تولید کننده حصبه، در آب راکد و مخازن آب، 3 تا 4 هفته زنده مى‏ماند. در پنیر تازه تا چند هفته، در کره تا دو ماه و در بستنى تا چند ماه زنده می ‏ماند.

کیکهاى خامه‏اى و مواد کنسروى نیز عامل انتقال آن هستند، ولى اگر کنسروها را قبل از مصرف، حرارت دهیم باکترى آن از بین خواهد رفت.

میوه و سبزیجاتى که ضدعفونى نشده‏اند، عامل دیگر انتقال این بیمارى هستند. همچنین حیوانات خانگى مثل سگ، گربه ... نیز در انتقال حصبه نقش دارند

علائم بیماری:

بهترین علامت تب طولانی مقاوم به درمان می باشد تب حدود 8-4 هفته طول می کشد اما به علت تشخیص بیماری مدت کمتر می شود. با شروع علائم شخص احساس ناخوشی-خواب آلودگی- درد شکم و بعد تب دارد. اگر بیمار درمان نشود با افزایش علائم، درجه تب بالا می رود در این صورت علامت مشخصه به شکل لکه های صورتی در قسمت فوقانی شکم بیمار روی قفسه سینه دیده می شود

بیمار مبتلا به تیفوئید ممکن است سرفه خشک نیز داشته باشد در بالغین شروع علائم با یبوست و در اطفال شروع علائم با اسهال خفیف و درد شکمی همراه است و اگر بیماری طول بکشد شخص اشتهای خود را از دست داده در نتیجه لاغری و کاهش وزن در او مشاهده می شود از دیگر علائم مهم بیماری اسهال و استفراغ است که میزان آن بستگی به شدت بیماری دارد دیگر علائم حصبه عبارتند از : سردرد، دردهای عضلانی ، بثورات پوستی قرمز رنگ روی پوست شکم و کرامپ های شکمی .

پیشگیری:

 بهترین را ه کنترل بیماری حصبه پیشگیری است با رعایت موارد زیر می توان از بروز این بیماری حصبه پیشگیری کرد.

1. شستن صحیح دستها، دفع صحیح و بهداشتی فضولات انسانی

2. پختن کامل مواد غذایی ،شناسایی افراد ناقل و جلوگیری از برخورد آنها با موارد غذایی مخصوصا توزیع مواد غذایی.

3. برای‌ مسافرت‌ به‌ کشورهایی‌ که‌ حصبه‌ وجود دارد، واکسیناسیون‌ برای‌ تیفوئید بصورت تزریقی‌ یا خوراکی‌ باید صورت گیرد.

4. درصورت مصرف شیر ،گوشت ،آب ، تخم مرغ و ... باید ابتدا آنها را به خوبی بجوشانید .

5. در صورت مصرف میوه و سبزی باید آنها را بخوبی بشویید ،بهتر است پوست میوه ها را قبل از مصرف بکنید.

6. در صورت مسافرت‌ به مناطق‌ آلوده باید از مصرف آب‌، شیر، سالاد و سبزیجات‌ خام‌، میوه‌های‌ پوست‌ نکنده‌ و محصولات‌ لبنی‌ پرهیز کرد.

7.     از مصرف مرغ‌ و خروس‌ و محصولات‌ آنها که‌ به‌ مدت‌ طولانی‌ خارج‌ از یخچال‌ ماند باید خودداری کرد.

درمان :

افراد در صورت داشتن علائم حصبه مخصوصا تب و اسهال و استفراغ باید به پزشک مراجعه نمایند بیماری حصبه در اکثر موارد با مصرف آنتی‌بیوتیک خوب می ‌شود. باید آنتی بیوتیک ها را طبق دستور پزشک معالج مصرف کرد باید از مصرف خودسرانه آنتی ‌بیوتیک‌ به صورت خودسرانه اجتناب کرد چون باعث مقاومت باکتری می شود ،آنتی بیوتیک های که برای تیفوئید مصرف می شود  معمولا کلرامفنیکل، کوتریموکسازول و آمپی‌سیلین است . فردی که بیماری حصبه داشته و بهبودی یافته است باید حداقل 3 روز پس از محو شدن علایم در بستر استراحت نماید.

برای فرد مبتلا به بیماری حصبه در طول مرحله اسهال یک رژیم غذایی کاملاً مایع لازم است . سپس یک رژیم غذایی پرکالری لازم است . مکمل های ویتامینی و مواد معدنی ممکن است کمک کننده باشند. اگر فرد تب دارد باید با خنک کردن بدن او و استفاده از تب بر تب او را کنترل کرد و در صورتی که کرامپ های شکمی دارد باید از یک پوشش گرم کننده یا بطری آب گرم برای تسکین کرامپ های شکمی استفاده کنید